O futuro é voso, dos xoves… e sodes vós os que vos veredes máis afectados polos problemas que teñen relación co cambio climático e a degradación do medio ambiente, os alimentos, a enerxía, e o desafío continuo que supón a pobreza no mundo. As decisións que agora se tomen sobre eles, influirán na vosa vida, e ¡ incluso poderían determinar canto tempo ides vivir ! ¹

Imos analizar a situación con respecto á auga no mundo, e que está moi en relación con eses problemas.

 Deterioro do medio ambiente.

En moitas rexións, o medio ambiente está tendo un profundo deterioro e temos moitas especies animais e vexetais en perigo de extinción ( máis de 10.000 no ano 2011 ). Continuamente se verten contaminantes ao medio acuático, produto da agricultura, a industria, as augas residuais non tratadas – que non pasan por depuradoras – produto do uso doméstico, …

O exemplo máis claro témolo moi preto de nós: nas Rías galegas, en 2011, detectáronse máis de 450 puntos onde hai vertidos contaminantes ( máis de 150 na ría de Arousa )²

Por outra parte a auga e o cambio climático están estreitamente relacionados: desertización nunhas zonas, inundacións noutras, aumento da temperatura media do planeta …

A baixada no nivel de grandes ríos en África afecta a países tan pobres coma Ghana , Guinea, Mali ou Nixeria, que dependen deses ríos para auga potable, agricultura ou transporte. Outras veces, coma na conca do río Zambeze, as inundacións provocan numerosos problemas. Na imaxe anterior vemos o lago Chad, inmerso nun proceso de desecado pola falta de precipitacións.³

Acceso a auga potable = Saúde

Unha persoa necesita, segundo a ONU, un mínimo de 50 litros de auga potable todos os días para satisfacer as súas necesidades alimenticias, hixiénicas e domésticas. Sen auga potable, a xente non pode levar unha vida sana. ⁴

Dúas de cada tres persoas sen acceso a auga potable sobreviven con menos de 2 € ao día e unha de cada tres faino con menos de 1 € diario. Máis 1.000 millóns de persoas no planeta non teñen acceso a auga potable ( = limpa) e case a metade da poboación mundial non ten saneamento adecuado. Isto supón ter que camiñar longas distancias cada día na búsqueda para beber – potable ou non – co único propósito de sobrevivir, ou sufrir malnutrición ou enfermedades evitables causadas por sequías, inundacións o un saneamento inadecuado

¿Consecuencias? Só a diarrea mata a 5.000 nenos ¡ cada día ! No 2011 xa se levan rexistrados 85.000 casos de cólera. A falta de acceso a auga potable provocou a rápida expansión da enfermidade. ⁵

No mundo morren ao ano máis de 5 millóns de persoas por enfermidades relacionadas coa auga: ¡ 10 veces máis que as causadas pola guerra!

 Compartir os recursos hídricos

As augas, tanto superficiais coma subterráneas, non distinguen as fronteiras políticas: un tercio de todas as concas son compartidas entre máis de dous países.

Nos últimos 50 anos, rexistráronse máis de 500 conflitos internacionais.

Auga, alimentos e agricultura

A agricultura é o maior consumidor de agua do mundo. O riego consume cerca do 70 % de todo a auga doce apta para o consumo humano. Polo tanto, calquera crise da auga xenera unha crise de alimentos. Preto de 1.000 millóns de persoas no mundo carecen de acceso a unha alimentación suficiente, sufren malnutrición.

Algúns datos son ben significativos:

*  A produción dun kilo de tenreira require 16.000 litros de auga.

*  Para producir unha taza de café necesítanse 140 litros de auga.

*  Un kilo de cereais necesita para a súa produción 3.000 litros de auga.⁶

 Enerxía

A maior parte da enerxía que producimos na actualidade procede de fontes non renovables coma o petróleo, o gas natural e o carbón. A enerxía hidráulica é unha das formas máis limpas de xenerar electricidade. Sen embargo, é importante que as obras hidráulicas se leven a cabo respetando o medio ambiente.

 Aumento da poboación

A cantidade de auga no noso planeta é finita. O número de habitantes está crecendo rapidamente e a utilización da auga crece ainda en maior medida.

O número de habitantes do planeta pasou en 50 anos de 2.500 a 7.000 millóns no ano 2011. Hoxe en día, ademáis, máis da metade da poboación vive en zonas urbanas ( vilas, cidades ) que necesitan suministro de auga e saneamento da mesma. Agora pensa: ¿Nun slam ( barrio de chabolas ) dun país pobre, contarán con estas dúas cousas?

Temos que reflexionar sobre este dato: o consumo de agua creceu a un ritmo que duplica o do aumento da poboación mundial. ⁷

Sen embargo, conseguir o acceso universal ao mínimo de 50 litros diarios/persoa só significa o 1% da cantidade de auga que se usa hoxe no mundo. ¿Reparto desigual?¿Solucións?¿Cal pensas que é o desafío máis importante relacionado coa auga?⁸

Agora podes reflexionar sobre os problemas e desafíos aos que nos enfrontamos. Pensa arredor diso intentando contestar ás seguintes cuestións:

¹ ¿Por qué cres que eses problemas vos van afectar máis a vós no futuro que na actualidade?

²¿Pensaches algunha vez onde van as augas que usas a diario e si se tratan nalgunha depuradora?¿Que pensas ao respecto?

³¿Poderá afectar o cambio climático á nosa vida diaria? ¿ E ás persoas que viven nos países que no texto se nomean? ¿Afectaranos por igual?¿Por que?

⁴¿Parécenche moito 50 litros? Mira a gráfica: ¿ onde se usa máis e onde menos? ¿Queres saber cantos usas ti  a diario? Calcúlao premendo aquí

^.5¿Usarías auga non potable para beber ou cociñar?¿Por que? Entón, ¿Por qué cres que hai tantas mortes por enfermidades relacionadas coa auga?

⁶¿Teñen algunha importancia estes datos? Intenta explicalo.

⁷¿Qué consecuencias pode ter este dato? ¿ En que tipo de países terá consecuencias máis negativas?

⁸¿Reparto desigual?¿Solucións?¿Cal pensas que é o desafío máis importante relacionado coa auga?

Pode axudarvoa a reflexionar sobre estes temas este cómic sobre a auga: De quen é a auga ? ( Consello da Cultura Galega )

 Por último visita esta web no que de seguro aprenderás un montón sobre a biosfera: Proxecto Biosfera

Fontes: www.bbc.co.uk ; WWAP UNESCO ( ONU ); elaboración propia.