Pertencemos ao grupo dos primates. Polo tanto ao grupo dos monos  …. Pero iso non significa que veñamos do mono. ¡Nooon! Nós non vimos do mono, senon que evolucionamos a partir de especies xa desaparecidas. Separámonos da liña evolutiva dos chimpancés hai entre 4,5 e 7 millóns da anos (m.a.). O primeiro homínido como tal é o Ardipithecus Ramidus, ao que corresponde coa imaxe ( unha femia ) se premes no seu nome: mírate nela e busca semellanzas e diferenzas contigo mesmo.

Nese proceso evolutivo o ser humano acadou unha serie de sinais de identidade, os rasgos que distinguen á nosa especie e que xuntos nos levan á máis importante – a intelixencia – son:

• Un modo de camiñar bípedo. Camiñar erguidos fai que gastemos menos enerxía, que teñamos máis resistencia en distancias longas, que recibamos menos radiación solar, que teñamos máis campo de visión e que podamos transportan cousas coas más e brazos ( armas, alimento, crías, …)

• Cerebro moi desenvolvido en volume

• Capacidade para fabricar instrumentos e facer uso do lume.

• Unha linguaxe articulada

• Unha infancia prolongada, que supón un longo período de aprendizaxe

 Fagamos unha pequena viaxe a través da evolución humana. Só falaremos das especies maís significativas pero debes saber que hai algunha máis e moitos fósiles humanos que fan difícil o estudio da evolución dos homínidos. Aquí tes algúns:

Si queres ver os principais restos de homínidos preme aquí:

Principais fósiles de homínidos

Os primeiros antepasados do home apareceron en África hai uns 4,4 m.a. ( Ardipithecus ramidus ) e vivían de xeito parecido a como o fan hoxe en día os chimpancés.

AUSTRALOPITHECUS

Pouco despois apareceu unha nova especie de homínidos que viviu entre hai 4 e 2 m.a.: o Australopithecus ( que significa mono do sur ),que xa andaba erguido e vivía en lugares máis abertos que a selva: na sabana e pequenos bosques. Medía entre 1 e 1,35 m, chegando a pesar 45 kg e cunha capacidade craneal de 450 cm³. Exemplares famosos desta especie son o Neno de Taung e Lucy.

HOMO HABILIS

Hai uns 2 m.a. apareceu o Homo Habilis. Medía entre 1,20 e 1,50 m e tiña unha capacidade craneal de 700 cm³.  O homo Habilis comenzou a consumir carne e necesitaba cortar a grosa pel dos animias, a súa carne, os seus tendóns e romper os seus ósos. Así, fabricou sinxelas ferramentas de pedra tallada a base de golpes.

Industria Modo 1 ou Olduvaiense

HOMO ERECTUS

 Máis tarde, hai un 1,5 m.a. viviu o Homo Erectus, máis robusto ( 1,70 m ) e con máis volume cerebral ( 900 cm³) mellorou a talla desas ferramentas e comenzou a usar o lume.

Industria Modo 2 ou Achelense

E chegou o momento en que o Homo saiu de África hai máis dun millón de anos rumbo Asia primeiro e Europa despois. De feito, un dos restos fósiles dun homínido máis antigos atopado en Europa foi os do Homo Antecessor ( uns 800.000 anos ), no xacemento de Atapuerca ( Burgos ). En Galicia non contamos con fósiles humanos tan antigos. Quizáis o de máis idade son os atopados na Cova de Eirós ( Triacastela – Lugo ), que teñen uns oito ou nove mil anos. Según as ferramentas de pedra tallada que apareceron, a presenza humana en Galicia pode remontarse a máis de 500.000 anos.

NEANDERTHAL

 Os Neanderthais existiron en Europa hai uns 230.000 anos, sendo posiblemente unha especie humana autóctona. Usaban o lume e enterraban aos seus mortos.

“Os neandertais non eran os seres brutais e simiescos, incapaces de camiñar ergueitos, que gran parte do público supón. Eran fortes e á vez hábiles recolectores de produtos vexetais, cazadores e carroñeiros. Dispoñían dunha ampla variedade de útiles de pedra moi refinados. Usaban o lume sistemáticamente, coidaban dos seus anciáns e impedidos, e enterraban aos seus mortos. (…) Os neandertais non eran moi altos, cun promedio de estatura masculino en torno a 170 cm e un promedio feminino arredor de 160 cm. Sin embargo, a súa complexión física era extraordinariamente robusta.(…) En promedio os neandertais pesaban 70 kg, mentras que a media da nosa especie sitúase en torno aos 58 kg (un 24% menos). (…)Os neandertais non tiñan un cerebro menor que o noso, sinon máis voluminoso; o seu promedio era duns 1.500 cc, mentras que na actualidad a media calculada entre todas as poboacións rondará os 1.350 cc” ( Arsuaga,J.L.,e Martínez I. : A especie elexida )

Industria Modo 3 musteriense ou Técnica Levallois

Os humanos modernos ( Homo Sapiens )teñen a súa orixe en África hai entre 300.000 e 100.000 años. A partir deste berce africano, a nosa especie expandiuse polo resto de Europa e reemplazou a Neandertais e Homo erectus. De feito neanderthais e Homo sapiens “conviviron” durante uns 10.000 anos.

 Aparecerá a arte en forma de figuras de animais e persoas, e de pinturas e grabados rupestres, xunto cunha nova técnica de tallado e elaboración de útiles:

Industria Modo 4, que usa pedra, óso, marfil e asta